Καταρράκτης ονομάζεται η θόλωση του φακού του ματιού ο οποίος βρίσκεται πίσω από την ίριδα(το χρωματιστό μέρος του ματιού) μέσα σε ένα σάκο που ονομάζεται περιφάκιο. Είναι η φυσιολογική κατάληξη της γήρανσης του οργανισμού, αλλά μπορεί να προκληθεί και από νοσήματα ή τραυματισμούς, ενώ σπάνια υπάρχει εκ γενετής (συγγενής καταρράκτης). Δεν αντιμετωπίζεται ούτε προλαμβάνεται με φάρμακα, και ο μόνος τρόπος θεραπείας είναι η αφαίρεση του θολωμένου φακού και η αντικατάστασή του από τεχνητό.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΓΧΕΙΡΗΣΗΣ
Η τεχνική αφαίρεσης του καταρράκτη έχει περάσει από πολλά στάδια εξέλιξης.
Από το 1980 οι επεμβάσεις γίνονταν με αφαίρεση του φακού μαζί με το περιφάκιο. Η μέθοδος αυτή, που λέγεται ενδοπεριφακική, περιελάμβανε μεγάλες χειρουργικές τομές, πολλά ράμματα που προκαλούσαν αστιγματισμό και συνοδευόταν από υψηλά ποσοστά επιπλοκών. Σε μια επόμενη τεχνική, την εξωπεριφακική, διατηρούσαν το περιφάκιο με αφαίρεση ακέραιου του φακού μέσα από μια αρκετά μεγάλη χειρουργική τομή (10-12mm), που και αυτή χρειαζόταν ράμματα.
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ
Η πραγματική επανάσταση ήλθε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τη φακοθρυψία, μια ελάχιστα τραυματική για το μάτι τεχνική, κατά την οποία μέσα από δύο τομές 3mm και με τα κατάλληλα εργαλεία ο οφθαλμίατρος δημιουργεί ένα κυκλικό άνοιγμα στο πρόσθιο περιφάκιο (καψουλόρηξη), και με τη χρήση υπερήχων που συνδέονται με ειδική αντλία διαλύει και αναρροφά τον θολωμένο φακό, αφήνοντας τη θέση του φακού «κενή» και έτοιμη να δεχθεί τον ειδικά κατασκευασμένο τεχνητό φακό. Στα μεγάλα πλεονεκτήματα της φακοθρυψίας περιλαμβάνονται η απουσία ραμμάτων οπότε δεν δημιουργείται αστιγματισμός και η μόλις 3 ωρών παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο.
